Borsa İstanbul BIST100 Nedir?
Borsa İstanbul (BIST), Türkiye’nin tek ve merkezi menkul kıymetler borsasıdır. 1985 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) adıyla kurulan bu piyasa, 2013’ten itibaren “Borsa İstanbul” adıyla faaliyetini sürdürmektedir.
Borsa İstanbul, şirketlerin halka açılarak sermaye toplamalarını, yatırımcıların ise hisse, tahvil ve diğer menkul kıymetlere yatırım yapmasını sağlar. Aynı zamanda şeffaf ve düzenli fiyat oluşumunu destekler.
BIST 100 Endeksi Nedir?
BIST 100, Borsa İstanbul’un en çok işlem gören ve piyasa değeri en yüksek 100 hissesinin yer aldığı endekstir.
Endeksin amacı, Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan şirketlerin genel performansını yansıtmak ve yatırımcılara karşılaştırma ölçütü sunmaktır.
BIST 100, borsanın en fazla takip edilen ve işlem hacmi en yüksek şirketlerinden oluşur. Tüpraş (TUPRS), SASA, ASELSAN (ASELS), EREĞLİ DEMİR ÇELİK (EREGL), FORD OTOSAN (FROTO) gibi şirketler BIST 100’ün önemli bileşenlerindendir.
BIST’te Diğer Endeksler ve Kapsamları
Borsa İstanbul’da sadece BIST 100 değil, farklı yatırımcı profillerine uygun çeşitli endeksler bulunur:
BIST 50: BIST 100 içindeki en büyük ve en likit 50 hisseyi içerir. Daha düşük riskli portföyler için tercih edilir.
BIST 30: BIST 50 içinden en büyük 30 şirketin yer aldığı endekstir. Genellikle vadeli işlem ve opsiyon piyasasında referans alınır.
BIST Sektör Endeksleri: Bankacılık, Holding, Kimya, Ulaştırma gibi sektörlere özel endeksler, ilgili alandaki hisselerin performansını yansıtır.
BIST Tüm: Borsa İstanbul’da işlem gören tüm hisseleri kapsar ve genel piyasa hareketini gösterir.
Endeksler, yatırımcıya portföyünü çeşitlendirme, sektör veya genel piyasa trendini analiz etme fırsatı sunar.
Hisse Kodu Mantığı ve Nasıl Oluşur?
Her borsada olduğu gibi, Borsa İstanbul’da işlem gören her şirketin kendine özgü bir “hisse kodu” (sembolü) vardır.
Bu kodlar genellikle şirketin ismiyle ilişkilidir ve 4 harften oluşur (ör: TUPRS, SASA, EREGL, KCHOL).
Hisse kodları, yatırımcıların emir girişi ve veri takibinde kolaylık sağlar.
Örnekler:
TUPRS: Tüpraş
EREGL: Ereğli Demir Çelik
ASELS: Aselsan
SASA: SASA Polyester
ISCTR: İş Bankası (C)
Yatırımcılar, aracı kurumların platformlarında hisse kodu ile kolayca fiyat sorgulayabilir, alım-satım emri verebilir.
Endeks Yatırımı Nedir ve Neden Önemlidir?
Endeks yatırımı, bireysel hisse seçimi yapmak yerine, bir endeksin tamamını veya belirli oranlarda sepetini portföye eklemek anlamına gelir.
BIST 100’e yatırım yapmak, Türkiye’nin en büyük ve güvenilir şirketlerinin performansına ortak olmak demektir.
Endeks yatırımı sayesinde:
Portföy riski tek bir hisseye göre azalır.
Sektörel veya şirket bazlı olumsuzluklar portföyü daha az etkiler.
Uzun vadede endeksin ortalama getirisi, bireysel yatırımcıların çoğunluğundan daha yüksek olabilir.
Yatırım fonları ve ETF’ler (BIST 100 ETF gibi) ile de kolayca endeks yatırımı yapılabilir.
BIST 100’de Hisseye Girerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Endeksin Bileşimi: BIST 100’deki şirketlerin sektör ve finansal dağılımı takip edilmeli.
Likidite ve Hacim: Yüksek hacimli ve likit hisseler daha kolay alınıp satılır.
Temel ve Teknik Analiz: Endeksteki hisselerin temel verileri ve grafik analizleri incelenmeli.
Düzenli Takip: BIST 100 bileşenleri yılda birkaç kez revize edilir. Takipte kalmak avantaj sağlar.
Sonuç
BIST 100 ve Borsa İstanbul endeksleri, yatırımcıya piyasa trendlerini izleme ve portföyünü bilinçli oluşturma fırsatı sunar.
Hisse kodu sistemi ise borsada işlem yapmayı kolaylaştırır, veri akışını ve analiz süreçlerini hızlandırır.
Endeks yatırımı, riski azaltıp uzun vadede istikrarlı bir getiri arayan yatırımcılar için güçlü bir stratejidir.
Tüpraş Yatırım olarak, endeks analizi ve hisse takibi konusunda uzman içerik ve araçlarla yatırımcının yanında olmaya devam ediyoruz.